Ինչ հնարավորություններ է օգտագործել Ադրբեջանը․ «Առավոտ»

«Առավոտ» թերթի առաջնորդողը գրում է. «Ըստ որոշ աղբյուրների՝ 1991-ի վերջին կամ 1992-ի սկզբին, Խորհրդային Միության փլուզումից անմիջապես հետո, Բորիս Ելցինի և Լեոնիդ Կրավչուկի միջև տեղի է ունեցել մոտավորապես հետևյալ խոսակցությունը. «Իսկ Դուք գիտե՞ք, Լեոնիդ Մակարովիչ, որ Ղրիմը մերն է» : «Ոչ, հարգարժան Բորիս Նիկոլաևիչ, ձերը չի՝ մերն է»: Եվ դրանով խոսակցությունն ավարտվել է: Ինչո՞ւ Ելցինը չշարունակեց: Նա ավելի «ժողովրդավա՞ր» էր, քան Պուտինը (եթե ժողովրդավարությունն ընդհանրապես այստեղ կապ ունի): Նա Պուտինից պակա՞ս հայրենասեր էր: Նա պակա՞ս համոզված էր, որ Ղրիմը Ռուսաստանի մաս է: Իմ կարծիքով՝ այդ բոլոր հարցերի պատասխանը բացասական է: Պարզապես Ելցինը չուներ ռազմական և քաղաքական հնարավորություններ՝ այդ պահին Ղրիմը Ուկրաինային կցելու:

«Միջազգային իրավունքը», «պատմական արդարությունն» այստեղ երկրորդական դեր են խաղում. քաղաքականությունը «դրանց մասին» չէ, այն ուժերի իրական հարաբերակցության մասին է: Ալիևը կարողացավ բռնազավթել Արցախի մեծ մասը ոչ այն պատճառով, որ դա, իբր, «համապատասխանում է միջազգային իրավունքի նորմերին», և նա այդպիսով «կատարել է ՄԱԿ-ի բանաձևերը» (այդ բացատրությունները զավեշտալի են իրենց ցինիզմով), առավել ևս՝ ոչ այն պատճառով, որ Արցախը «Ադրբեջանի պատմական հողն է»: Պարզապես Ադրբեջանն ուներ Արցախը զավթելու քաղաքական և ռազմական հնարավորություններ: Եկեք թվարկենք դրանցից մի քանիսը.

1.Ադրբեջանը ստացավ Թուրքիայի լիակատար ռազմական աջակցությունը, որի արդյունքում այդ երկու երկրների զինված ուժերը հանդես են գալիս որպես մեկ միասնական բանակ։  

2.Մեր դիվանագիտությունը չկարողացավ անել այնպես, որ Թուրքիան անմիջականորեն չմասնակցի պատերազմին, ինչպես որ դա եղել էր 1992-94 թվականներին։

3.Մեր բանակը բավականաչափ ռեսուրսներ չուներ՝ դիմադրելու թուրք-ադրբեջանական բանակին (դա ներկա իշխանության ամենասիրելի քաղաքական թեզն է, բայց դա մեկն է խնդիրների երկար շարքում)։  

4.Ռուսաստանը շահագրգռված էր իր խաղաղապահներին Արցախում տեղադրելու մեջ։  

5.Ռուսաստանն այնքան ուժեղ չէ, որ հակադրվի Թուրքիային և այդ երկրի հետ իրականացնում է բազմաթիվ տնտեսական և ռազմատեխնիկական ծրագրեր։

6.Ադրբեջանական դիվանագիտությանը 26 տարում հաջողվել էր աշխարհին համոզել, որ «միջազգային օրենքներով» Արցախը Ադրբեջանի մասն է (ինչը մեր դիվանագիտության թուլության նշան է)։

7.Կորոնավիրուսի, ԱՄՆ-ում իշխանափոխության և մի շարք այլ պատճառներով Արևմուտքը չէր կարող միջամտել իրադարձությունների զարգացմանը։

8.Հեղափոխությունը Հայաստանում թուլացրել էր պետական ինստիտուտները, ինչի մասին խոսում էր, օրինակ, «զանգվածների» հարձակումն ԱԺ-ի և ապա՝ դատարանների վրա, ինչպես նաև «ելակային PR-ակցիաները» բանակում։

9.Հայաստանի ղեկավարն իր չափից դուրս մեծ ամբիցիաների և ինքնավստահության պատճառով լուրջ չէր վերաբերվում խաղաղ բանակցություններին։

10.Ալիևը հաշվարկել էր, որ նույն պատճառներով Հայաստանի վարչապետը չի կանգնեցնի պատերազմը, մինչև որ «դանակը ոսկորին չհասնի»:

Այդպիսիք էին Ադրբեջանի հնարավորությունները, որոնք նա օգտագործել է: Հիմա եկել է ժամանակը, որ մենք մեզ համար հնարավորությունները ստեղծենք՝ հաշվի առնելով վերը շարադրված, գուցե նաև բազմաթիվ այլ կետեր»։

Մանրամասն՝ թերթի այսօրվա համարում։